Page:Progreso - 3a yaro.pdf/378

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
348
PROGRESO

S. valvula de compuerta. To esas nek robineto, nek valvo, quankam analoga a robineto ed a valvo ; to esas esence pordo, qua klozas tubo o kanalo, e qua shovesas en sua plano. Ica movo karak­terizas ta obyekto. So Wormser propozas konseque uzar la sama vorto por D. Schieber, E. slide valve, F. tiroir (distri­butilo di vapor-mashino), I. cassetto, S. distri­buidor, nam on ne povas uzar valvo en ica senco ; on devas bone distingar distributo per valvi e distributo per « tiroir ».

Ma la vorto riglo konservus la senco di la nuna riglilo ; or ol devenus lor dusenca, nam exemple F. vanne en « sluzo-pordo » nule esas riglilo od ulo simila a riglilo. On devas do adoptar altra vorto ; e, pro ke mankas interna­cioneso, semblas a ni, ke existas nula plu bona vorto kam glitvalvo, qua indikas suficante la difero de valvo ordinara, e korespondas a la angla expresuro. La decido apartenos a la teknikala komitato.

D. Mannig­faltigkeit.

Ica vorto tradukesas per variemeso ; en la Matematikal Lexiko, ol esas tradukita per diverseso. La du vorti ne semblas a me tote justa : variemeso esas exakte D. Veränder­lichkeit, F. variabilité ; altraparte, Mannig­faltigkeit esas, ne nur diverseso, sed anke multeso (qua povas rezultar, sed ne sempre, de la varyemeso). Me propozas do : divers-multeso, e konseque diversmulta por D. mannigfaltig.

O. Liesche.
Konkuro, konkurso.

On demandas la difero di ta du vorti. Konkuro esas la naturala, spontana e konstanta rivaleso, qua existas inter praktikanti di sama profesiono, komerco, industrio, qui penas ecelar por sua personal profito e prospero. Konkurso esas quaza lukto institucata da autoritato, en definita kondicioni tempala ed altra, por ganar premyi o adminime ricevar rangi atribuata da judikanti. Konkurso similesas do samtempe exameno e judiko. La sama komercisti od indus­triisti, qui konkuras sur la nacional e mondala merkato, konkursas exemple en l’universala expozi, en qui on distributas a li premyi de diversa rangi. Li konkursas anke por obtenar ula furniso, prizentante specimeni (kun indiko di preco), quin ula experti specale komisita examenas, komparas e rangizas. — Esperanto konkursis avan la Delegitaro ; sed prefere kam aceptar la decido di l’arbitranti, ol preferis riskar su en la konkurado ; e la naturala konkurado, avan la senpartia publiko, havos necese sa konstanta konsequo : « la pretervivo[1] di la max apta ».

  1. Ni tradukas per pretervivo la vorti : D. Ueberleben, E. outliving, F. survivance, I. soprav­vivenza, S. super­vivencia.